Forum Ateista.pl

Pełna wersja: Tytuły dzieł kultury - gusta i problemy z "dobrymi" tłumaczeniami
Aktualnie przeglądasz uproszczoną wersję forum. Kliknij tutaj, by zobaczyć wersję z pełnym formatowaniem.
Temat powraca i będzie powracał, a podobnego nie znalazłem, więc zakładam.

Można rozpisywać się nad metarozwiązaniami konfliktu (wierność i dosłowność vs "chwytliwość" i oryginalność) lub nad własnymi propozycjami lub przytaczaniem historycznych rozwiązań konkretnych przypadków.

Tutaj krótkie zestawienie ciekawych i dziwacznych często tłumaczeń, które kiedyś mi wpadło w proponowanych:
https://www.youtube.com/watch?v=9QHFT53PORc

A moim wyzwalaczem na teraz był konkretnie ten wpis i pojawiająca się krytyka tłumaczenia:
https://ateista.pl/showthread.php?tid=60...#pid779012 - Seriale
(01.12.2023, 17:26)bert04 napisał(a): [ -> ]Rogue 1 (nienawidzę polskiego tłumaczenia, "łotr", serio?)
No, serio. A wymyśliłeś lepszy? Jaki niby inny mieliby dać? Łotrzyk? No, wieeeelka różnica, bo Łotr to czyste zło i Szatan, a Łotrzyk to taki chochlik niewinny. Nie twierdzę, że w przekazie podprogowym to nie działa (tak jak jest różnica, jeśli zestawi się Paluszki vs Palce vs Paluchy), ale esencjonalnie w tłumaczeniu takim błędu nie widzę, a co najwyżej lekko przesunięty akcent, ale w porównaniu z innymi tłumaczeniami (patrz filmik wyżej), wyszło im całkiem zgrabnie.

Jak w innych gałęziach kultury to przetłumaczano?

https://en.wikipedia.org/wiki/Rogue_(Dun...6_Dragons)
Dungeons & Dragons 3rd edition
The thief became known as the rogue in 3rd edition.[13] Spies, scouts, detectives, pirates, and sundry ne'er-do-wells
[*], as well as thieves and just about any other character who relies on stealth or a broad range of skills, are stated to fall under the rogue class. In fact, the character class still bears only three large divergences from other character classes, namely their superior aptitude for skills, their capacity to notice traps, and their signature "sneak attack" maneuver.

Czyli:

Złodziej został poznany jako łotr w 3-ciej edycji [D&D]. Szpiedzy, skauci, detektywi, piraci i różni "nigdy-dobro-czyńcy"*, jak również złodzieje i po prostu każdy inny charakter, który polega na podstępie/skradaniu lub szerokim wachlarzu umiejętności, jest wskazany jako podpadający pod klasę 'łotr'. W istocie, charakter klasy ciągle niesie tylko trzy odchylenia/rozbieżności od innych klas, a mianowicie ich wyższa "predyspozycja do umiejętności"**, ich zdolność do zauważania pułapek i ich popisowy 'atak z ukrycia'.

*zło-czyńcy  Niezdecydowany 
ne'er-do-well
https://grammarist.com/usage/neer-do-well/

**nie grałem zbytnio w D&D, więc nie wiem, na czym to praktyce polega, więc tak pokracznie to pewnie przetłumaczyłem

Tutaj rózne subklasy 'łotrów' w tej grze:
https://www.thegamer.com/dungeons-dragon...mastermind
9 Mastermind
//Megamózg - tak przetłumaczono jeden z filmów o tym tytule (lub, jak podpowiada translator Google: Kierujący z ukrycia)
Master of Tactics
//mistrz taktyki


8  Inquisitive
//Łotr typu dociekliwego Duży uśmiech
Grants bonuses to Insight, Perception, and Investigation skills.
//daje bonusy do Wglądu /w wiedzę/ (ale nie tajemną - od tego są magowie), Poznania i Dochodzeniowych umiejętności (stąd nazwa - Inkwizytor, czyli Dochodzeniowiec lub Śledczy)

The only other ability you have is the ability to get free sneak attacks against a creature for a minute if your Insight roll beats their Deception roll.
//dodatkowe ataki z ukrycia, jeśli twój los na polu Wnikliwość/Poznanie okaże się bardziej szczęśliwy niż los wroga na polu Zwiedzenie (Deception)


7 Thief
//Złodziej
Fast Hands; using an item as a Bonus Action can include cantrips, healer's kits, or attacks with certain items.
//złodziej ma szybkie ręce

This is the subclass for players who want to play a real rogue, with all the thievery, pickpocketing, lockpicking, and backstabbing possible.
//esencja łotrostwa w swojej klasie - złodziejstwa, kieszonkostwa, włamania/wytrychostwa zamków w drzwiach i nóż w plecy


6 Scout
//Skaut
Survivalist, you have two new skills and Expertise in both of them, giving you Expertise in a total of four things.
//"przeżyciowiec" czy surwiwalowiec?


5 Phantom
//Phantom menace - Mroczne widmo  Duży uśmiech (ale już Groźne widmo by chyba pasowało?)
Soul Trinkets; the Phantom gathers trinkets when creatures die nearby, then spends those trinkets for extra damage or to ask dead creatures questions.
//duszyczkowe drobnostki - Widziadłowce zbierają drobnostki, które wypadają, po umarnięciu różnych kreatur, a potem wymieniają je na ulepsanie statystk w gałęzi 'uderzenie' lub dokonują nekromancji

Later, you gain some ghostly features by floating through objects and being harder to hit.
//można uzyskać umiejętności ducha, takie jak przelatywanie przez obiekty i bycie trudniejszym do trafienia


4 Assasin
//Skrytobójca - chyba niekontrowersyjne, bo zwykłym Zabójcą mógłby być przecież też Hitman czy Killer
Use a pool of Psionic Energy dice to wield Psionic Powers.
//energia psioniczna i moce psioniczne

Bonuses in Infiltration and Assassination.
//bonusy do Infiltracji i Skrytobójstwa

If the dice are on your side, you can single-handedly eliminate a target before it can raise an alarm.
//przy szczęśliwym losie można samemu wyeliminować cel zanim ten wznieci alarm, czyli esencja skrytobójstwa


The rest of the Assassin features enhance your ability to infiltrate strongholds and get out without anyone being the wiser.

//zrobienie swoje i ucieczka bez szwanku


3 Soulknife
//Nóżdusz - to mój pomysł
Use a pool of Psionic Energy dice to wield Psionic Powers.
//znowu - mocne psioniczne i jakieś bardziej duszowe umiejętności

2 Swashbuckler
//Awanturnik - tak mi Google przetłumaczył
Fancy Footwork, the ability that allows you to attack your opponent but not land any hits.
//Fantazyjna Praca nóg - to tłumaczenie jeszcze lepsze  Duży uśmiech

Rakish Audacity ensures your Sneak Attack so long as you're not surrounded--something most rogues already find pretty easy to achieve thanks to being able to disengage as a bonus action. (...) Elegant Maneuver keeps you from being grappled by foes trying to tie you down.
//atak z ukrycia jest możliwy, jeśli nie jesteś otoczony - dla uzdolnionych łotrów sytuacja łatwa do osiągnięcia
//Elegancki Manewr nie dopuszcza, żeby wrogowie cię schwytali i związali

1 Arcane Trickster
//Tajemny Oszust/Sztukmistrz
Spellcasting, although limited to Illusion and Enchantment.
//rzuca zaklęcia, ograniczając się jednak do Iluzji i Zaczarowania


Klasa ta (Rogue) nie występuje wprawdzie w grze Disciples II (poprzednia odsłona, czyli Disciples: Sacred Lands została amatorsko przetłumaczona przez osoby, które nie zasięgnęły opinii mądrzejszych od siebie osób z dziedziny biblistyki na Apostołowie: Święte ziemie), ale ma odpowiedniki postaci w Sojuszu Elfów w gałęzi Rangers (Strażnicy) o podobnych umiejętnościach (takich jak np. wysoka inicjatywa, czyli bycie pierwszym w kolejce do ruchu, co jest bardzo ważne w grach turowych):
https://disciples.fandom.com/wiki/The_Elven_Alliance
Tier 1
Scout
//skaut

Tier 2
Hunter
//myśliwy

Tier 3
Bandit
//bandyta
Stinger
//żądło, żądlący - dobra ksywa dla łucznika, czyli władającego jedną z najczęściej spotykanych broni (opróćz noża) w klasie 'rogue' znanych z innych gier

Tier 4
Brigand
//brygandyn, bandyta

Tier 5
Marauder
//maruder, ale też: rabuś

https://disciples.fandom.com/wiki/Specia...e=internal
Postać 'Złodziej' jest obecna w każdej rasie - nie przechodzi w inną (sub)klasę postaci i nie zdobywa nowych umiejętności.


Mając na uwadze powyższe, czyli opisowe przypisanie klasie postaci typu 'rogue' takich cech jak łotrostwo, złodziejstwo, skrytobójstwo, bandyterka, a których to klasy przedstawiciele nie są przedstawiani w tego typu grach jako niemoralni złoczyńcy, ale po prostu jako ludzkie narzędzia w osiągnięciu dobrego celu, czyli wygrania z wrogiem, chciałem się dowiedzieć, jakie lepsze tłumaczenie na polski @bert04 zaproponowałby dla tytułu Rogue One?
(10.12.2023, 13:36)Elbrus napisał(a): [ -> ]Temat powraca i będzie powracał, a podobnego nie znalazłem, więc zakładam.

Można rozpisywać się nad metarozwiązaniami konfliktu (wierność i dosłowność vs "chwytliwość" i oryginalność) lub nad własnymi propozycjami lub przytaczaniem historycznych rozwiązań konkretnych przypadków.

Tutaj krótkie zestawienie ciekawych i dziwacznych często tłumaczeń, które kiedyś mi wpadło w proponowanych:
https://www.youtube.com/watch?v=9QHFT53PORc

A moim wyzwalaczem na teraz był konkretnie ten wpis i pojawiająca się krytyka tłumaczenia:
https://ateista.pl/showthread.php?tid=60...#pid779012 - Seriale
(01.12.2023, 17:26)bert04 napisał(a): [ -> ]Rogue 1 (nienawidzę polskiego tłumaczenia, "łotr", serio?)
No, serio. A wymyśliłeś lepszy? Jaki niby inny mieliby dać?

Nie wiem, może "Elektroniczny Morderca"? Albo "Wirujący Seks"? Ewentualnie "Szklana Pułapka", która może nie była najgorsza, ale do sequelów nie pasowała.

ETA:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Terminator...ite_note-2
https://pl.wikipedia.org/wiki/Dirty_Dancing#cite_note-1
https://pl.wikipedia.org/wiki/Szklana_pu%C5%82apka

Cytat:Łotrzyk? No, wieeeelka różnica, bo Łotr to czyste zło i Szatan, a Łotrzyk to taki chochlik niewinny.

Jest też różnica między "krasnolud" a "krasnoludek", przy czym to pierwsze trafiło do polszczyzny przez wczesne tłumaczenia Tolkiena na mowę Mickiewicza i się przyjęło. Wiemy, że elfy i krasnoludy walczą epickie bitwy, natomiast elfy i krasnoludki pomagają calineczkom i marysiom, sierotkom. Ewentualnie śnieżkom, królewnom. Łotr natomiast to jest łotr, próbowano go wtłaczać w tłumaczenia DnD, stąd pewnie ktoś uważa, że jest to już część polszczyzny. Być może ja przez emigrację przegapiłem, dla mnie to ciągle próby, nic więcej.

https://sfery.fandom.com/wiki/Klasa_podstawowa

Cytat:Nie twierdzę, że w przekazie podprogowym to nie działa (tak jak jest różnica, jeśli zestawi się Paluszki vs Palce vs Paluchy), ale esencjonalnie w tłumaczeniu takim błędu nie widzę, a co najwyżej lekko przesunięty akcent, ale w porównaniu z innymi tłumaczeniami (patrz filmik wyżej), wyszło im całkiem zgrabnie.

Ja wiem, że skala w dół jest otwarta, a pod nią jeszcze jest otchłań. A z "Łotr"-em jest jeden problem, a nawet dwa. Problem jeden jest, że LOTR jest dosyć znanym skrótem na pewien dosyć znany fantastyczny świat. Mam podejrzenie, nie wiem, na ile uzasadnione, że komuś chciało się wywołać skojarzenie w tym kierunku. Drugi problem, że "Rougue 1" jest w nazwie nie tylko filmu, ale, spoiler, grupy wyruszającej na finalną misję. Połowa podawanych przez Ciebie propozycji odpada przez to, no bo jak wyruszać na epicką batalię i oznaczać się jako "Rabuś" lub "Łotrzyk"? Czemu nie "Łobuz"? Zresztą to dla mnie też "Łotra" wyklucza.

Cytat:Jak w innych gałęziach kultury to przetłumaczano?

https://en.wikipedia.org/wiki/Rogue_(Dun...6_Dragons)
Dungeons & Dragons 3rd edition
The thief became known as the rogue in 3rd edition.[13] Spies, scouts, detectives, pirates, and sundry ne'er-do-wells
[*], as well as thieves and just about any other character who relies on stealth or a broad range of skills, are stated to fall under the rogue class. In fact, the character class still bears only three large divergences from other character classes, namely their superior aptitude for skills, their capacity to notice traps, and their signature "sneak attack" maneuver.

Czyli:

Złodziej został poznany jako łotr w 3-ciej edycji [D&D]. Szpiedzy, skauci, detektywi, piraci i różni "nigdy-dobro-czyńcy"*, jak również złodzieje i po prostu każdy inny charakter, który polega na podstępie/skradaniu lub szerokim wachlarzu umiejętności, jest wskazany jako podpadający pod klasę 'łotr'. W istocie, charakter klasy ciągle niesie tylko trzy odchylenia/rozbieżności od innych klas, a mianowicie ich wyższa "predyspozycja do umiejętności"**, ich zdolność do zauważania pułapek i ich popisowy 'atak z ukrycia'.

*zło-czyńcy  Niezdecydowany 
ne'er-do-well
https://grammarist.com/usage/neer-do-well/

**nie grałem zbytnio w D&D, więc nie wiem, na czym to praktyce polega, więc tak pokracznie to pewnie przetłumaczyłem

Tutaj rózne subklasy 'łotrów' w tej grze:
https://www.thegamer.com/dungeons-dragon...mastermind
9 Mastermind
//Megamózg - tak przetłumaczono jeden z filmów o tym tytule (lub, jak podpowiada translator Google: Kierujący z ukrycia)
Master of Tactics
//mistrz taktyki


8  Inquisitive
//Łotr typu dociekliwego  Duży uśmiech
Grants bonuses to Insight, Perception, and Investigation skills.
//daje bonusy do Wglądu /w wiedzę/ (ale nie tajemną - od tego są magowie), Poznania i Dochodzeniowych umiejętności (stąd nazwa - Inkwizytor, czyli Dochodzeniowiec lub Śledczy)

The only other ability you have is the ability to get free sneak attacks against a creature for a minute if your Insight roll beats their Deception roll.
//dodatkowe ataki z ukrycia, jeśli twój los na polu Wnikliwość/Poznanie okaże się bardziej szczęśliwy niż los wroga na polu Zwiedzenie (Deception)


7 Thief
//Złodziej
Fast Hands; using an item as a Bonus Action can include cantrips, healer's kits, or attacks with certain items.
//złodziej ma szybkie ręce

This is the subclass for players who want to play a real rogue, with all the thievery, pickpocketing, lockpicking, and backstabbing possible.
//esencja łotrostwa w swojej klasie - złodziejstwa, kieszonkostwa, włamania/wytrychostwa zamków w drzwiach i nóż w plecy


6 Scout
//Skaut
Survivalist, you have two new skills and Expertise in both of them, giving you Expertise in a total of four things.
//"przeżyciowiec" czy surwiwalowiec?


5 Phantom
//Phantom menace - Mroczne widmo  Duży uśmiech (ale już Groźne widmo by chyba pasowało?)
Soul Trinkets; the Phantom gathers trinkets when creatures die nearby, then spends those trinkets for extra damage or to ask dead creatures questions.
//duszyczkowe drobnostki - Widziadłowce zbierają drobnostki, które wypadają, po umarnięciu różnych kreatur, a potem wymieniają je na ulepsanie statystk w gałęzi 'uderzenie' lub dokonują nekromancji

Later, you gain some ghostly features by floating through objects and being harder to hit.
//można uzyskać umiejętności ducha, takie jak przelatywanie przez obiekty i bycie trudniejszym do trafienia


4 Assasin
//Skrytobójca - chyba niekontrowersyjne, bo zwykłym Zabójcą mógłby być przecież też Hitman czy Killer
Use a pool of Psionic Energy dice to wield Psionic Powers.
//energia psioniczna i moce psioniczne

Bonuses in Infiltration and Assassination.
//bonusy do Infiltracji i Skrytobójstwa

If the dice are on your side, you can single-handedly eliminate a target before it can raise an alarm.
//przy szczęśliwym losie można samemu wyeliminować cel zanim ten wznieci alarm, czyli esencja skrytobójstwa


The rest of the Assassin features enhance your ability to infiltrate strongholds and get out without anyone being the wiser.

//zrobienie swoje i ucieczka bez szwanku


3 Soulknife
//Nóżdusz - to mój pomysł
Use a pool of Psionic Energy dice to wield Psionic Powers.
//znowu - mocne psioniczne i jakieś bardziej duszowe umiejętności

2 Swashbuckler
//Awanturnik - tak mi Google przetłumaczył
Fancy Footwork, the ability that allows you to attack your opponent but not land any hits.
//Fantazyjna Praca nóg - to tłumaczenie jeszcze lepsze  Duży uśmiech

Rakish Audacity ensures your Sneak Attack so long as you're not surrounded--something most rogues already find pretty easy to achieve thanks to being able to disengage as a bonus action. (...) Elegant Maneuver keeps you from being grappled by foes trying to tie you down.
//atak z ukrycia jest możliwy, jeśli nie jesteś otoczony - dla uzdolnionych łotrów sytuacja łatwa do osiągnięcia
//Elegancki Manewr nie dopuszcza, żeby wrogowie cię schwytali i związali

1 Arcane Trickster
//Tajemny Oszust/Sztukmistrz
Spellcasting, although limited to Illusion and Enchantment.
//rzuca zaklęcia, ograniczając się jednak do Iluzji i Zaczarowania


Klasa ta (Rogue) nie występuje wprawdzie w grze Disciples II (poprzednia odsłona, czyli Disciples: Sacred Lands została amatorsko przetłumaczona przez osoby, które nie zasięgnęły opinii mądrzejszych od siebie osób z dziedziny biblistyki na Apostołowie: Święte ziemie), ale ma odpowiedniki postaci w Sojuszu Elfów w gałęzi Rangers (Strażnicy) o podobnych umiejętnościach (takich jak np. wysoka inicjatywa, czyli bycie pierwszym w kolejce do ruchu, co jest bardzo ważne w grach turowych):
https://disciples.fandom.com/wiki/The_Elven_Alliance
Tier 1
Scout
//skaut

Tier 2
Hunter
//myśliwy

Tier 3
Bandit
//bandyta
Stinger
//żądło, żądlący - dobra ksywa dla łucznika, czyli władającego jedną z najczęściej spotykanych broni (opróćz noża) w klasie 'rogue' znanych z innych gier

Tier 4
Brigand
//brygandyn, bandyta

Tier 5
Marauder
//maruder, ale też: rabuś

https://disciples.fandom.com/wiki/Specia...e=internal
Postać 'Złodziej' jest obecna w każdej rasie - nie przechodzi w inną (sub)klasę postaci i nie zdobywa nowych umiejętności.
[*]
Po kolei, skaut czy maruder są fonetycznymi przejęciami z angielszczyzny, ich użycie byłoby trochę jak zastępowanie jednego anglicyzmu innym. "Myśliwy" ma inną specyfikę, od razu mi się kojarzy z dzikami i "nie-dzikami" zastrzelonymi w polskich lasach. Brygandyn, nawet nie wiem, co z nim począć. "Złodziej" też ma dosyć wąską specjalizację. Jeżeli już porównać film co do treści z proponowanymi słówkami, to chyba, chyba jeszcze "bandyta" byłby najbliżej. Niemniej gdyby był użyty w filmie jako tytuł, pewnie nienawidziłbym równie mocno.




Cytat:[*]
[*]
Mając na uwadze powyższe, czyli opisowe przypisanie klasie postaci typu 'rogue' takich cech jak łotrostwo, złodziejstwo, skrytobójstwo, bandyterka, a których to klasy przedstawiciele nie są przedstawiani w tego typu grach jako niemoralni złoczyńcy, ale po prostu jako ludzkie narzędzia w osiągnięciu dobrego celu, czyli wygrania z wrogiem, chciałem się dowiedzieć, jakie lepsze tłumaczenie na polski @bert04 zaproponowałby dla tytułu Rogue One?
[*]
[*]
Jestem świadomy, że klasa "Rogue" istnieje w grach DnD, jednak jestem sceptyczny co do jej powszechności w Polsce jak i jej wpływu na polszczyznę ogólną. Istnieje wprawdzie wspólna część między nerdami-fanami DnD i nerdami-fanami SW, ale baza tego drugiego jest znacznie większa.


A teraz pokażemy, jak przetłumaczono "Elektronicznego Mordercę" w późniejszych filmach:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Terminator..._s%C4%85du
https://pl.wikipedia.org/wiki/T2_3D:_Battle_across_Time
https://pl.wikipedia.org/wiki/Terminator_3:_Bunt_maszyn
https://pl.wikipedia.org/wiki/Terminator:_Ocalenie
https://pl.wikipedia.org/wiki/Terminator:_Genisys
https://pl.wikipedia.org/wiki/Terminator...eznaczenie

Czasem najlepszym tłumaczeniem jest... brak tłumaczenia. Choć przy pierwszym filmie jeszcze jakieś średniowieczne tytuły czeladnicze sobie uznawano, których poza samymi językowcami nikt nie pamiętał.

Podsumowując, tytuły po prostu są wrażliwym tematem, i o ile przy "Star Wars" jeszcze używa się równolegle "Gwiezdne Wojny", to przy Star Trek-u nikt nie ceregielił się w "Gwiezdną Wędrówkę"*, choć niby można było. Czasem po prostu trzeba zapomnieć o ustawach o ochronie polszczyzny, odstawić na bok Mikołaja Reja i jego gęsi. Jak język przyjmie jakiś odpowiednik "Rogue", to przyjmie, ale ten dzień jeszcze nie nastał.



(* https://pl.wikipedia.org/wiki/Star_Trek )