To forum używa ciasteczek.
To forum używa ciasteczek do przechowywania informacji o Twoim zalogowaniu jeśli jesteś zarejestrowanym użytkownikiem, albo o ostatniej wizycie jeśli nie jesteś. Ciasteczka są małymi plikami tekstowymi przechowywanymi na Twoim komputerze; ciasteczka ustawiane przez to forum mogą być wykorzystywane wyłącznie przez nie i nie stanowią zagrożenia bezpieczeństwa. Ciasteczka na tym forum śledzą również przeczytane przez Ciebie tematy i kiedy ostatnio je odwiedzałeś/odwiedzałaś. Proszę, potwierdź czy chcesz pozwolić na przechowywanie ciasteczek.

Niezależnie od Twojego wyboru, na Twoim komputerze zostanie ustawione ciasteczko aby nie wyświetlać Ci ponownie tego pytania. Będziesz mógł/mogła zmienić swój wybór w dowolnym momencie używając linka w stopce strony.

Ocena wątku:
  • 0 głosów - średnia: 0
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Dowód na nieistnienie wolnej woli
#28
Cytat:Dla mnie to, że z pewnością nie możemy definiować "wolnej woli" jako braku jakichkolwiek ograniczeń.

Okej, tylko czy chodzi o to, że chcemy wprowadzić do słownika termin, któremu znaczenie dopiero nada ta definicja, a więc wprowadzić nowe pojęcie- i mniejsza o nasze powody; czy też mamy już jakieś wyobrażenie o wolnej woli, zdaje nam się, że wiemy, o czym mowa i w definicji chcemy to oddać?

Nie lepiej spojrzeć, jak ten termin funkcjonuje w codziennym użyciu? Nie sądzę, żeby pojęcie wolnej woli miało cokolwiek mówić o naszej fizycznej konstytucji, nie mówi też nic o fizycznych możliwościach naszego działania. To pojęcie jest domeną języka umoralniającego, nie występuje samodzielnie, ale z pojęciami takimi jak odpowiedzialność, wybór, możliwość- wszystkie one w sferze moralności zawiadują naszym postępowaniem, a nie odnoszą się do świata, żadnej ontologii na tym się nie zbuduje. Powiedzieć: "nie mamy wolnej woli, bo nasze działanie, łącznie z myślami i świadomymi wyborami, jest zdeterminowane przez procesy neurofizjologiczne"- to się w ogóle nie odnosi do pojęcia wolnej woli, chybia celu.

Możemy wyrugować termin wolnej woli z języka, bo nam nie pasuje wyobrażenie o wolnej woli do wiedzy o neurofizjologii, a i tak pojęcie wolnej woli będzie funkcjonowało, efektywnie oddziałując na nasze moralne działania. Jeśli zgodzimy się teraz, że samej tylko wolnej woli nie ma, absolutnie niczego to z naszych moralnych zachowań nie zmieni, kwestia np. odpowiedzialności pozostanie, jaka była (niektórzy twierdzą, że wobec nieistnienia wolnej woli nie możemy pociągać nikogo do odpowiedzialności, ale za takie pociągnięcie do odpowiedzialności też nie możemy czuć się odpowiedzialni, skoro inaczej nie mogliśmy, skoro tez wolnej woli nie mamy {to ładnie pokazuje, że pojęcia odpowiedzialności i wyborów moralnych wymagają współistnienia pojęcia wolnej woli; co więcej, wyciągnąć konsekwencję dla traktowania czynów niewynikających z wolnych wyborów można tylko za pośrednictwem pojęcia wolnej woli; tych pojęć nie da się tak po prostu selektywnie wyrzucić z naszego życia}- więc dalej możemy wymagać od innych moralnych wyborów i ponoszenia za nie odpowiedzialności; język się zmieni trochę, nasze wyobrażenia o znaczeniu słów takoż, ale poza tym nic).

"Mamy wolną wolę"- na to od razu chciałoby się szukać jakiegoś desygnatu nazwy "wolna wola", ale takiego nie ma; nie ma też zresztą termin ten treści językowej. Termin ten, wraz z przysługującym mu pojęciem, jest narzędziem kształtowania naszych moralnych dyspozycji i odwołując się do niego regulujemy nasze społeczne życie, działania swoje i innych. Jest częścią naszego sposobu życia, działamy za jego pośrednictwem, ale nic przezeń nie mówimy fizycznym świecie.

Czy jakoś tak. Oczko

-----------Edit:
Jeszcze coś. Stąd, że uznajemy nieobecność wolnej woli np. w wypadku czynu popełnionego pod silnym działaniem farmakologicznego środka podanego bez wiedzy sprawcy (ale kiedy uznamy, że taki wpływ, odpowiednio kwalifikujący czyn, istotnie zaistniał?), czy też działania popełniane pod wpływem fizycznego uszkodzenia tkanki mózgowej, nie możemy stąd wnioskować, że nie mamy wolnej woli, bo praca naszych mózgów jest wciąż pod wpływem czynników, nad którymi nie panujemy.

Po pierwsze, żeby uznać nieobecność wolnego wyboru w takich wypadkach musimy wiedzieć, jak i kiedy tym pojęciem się posługiwać, a kiedy nie. Oczywiście, nie jest to pojęcie ostre i nie zawsze mamy jasność, czy możemy mówić o obecności wolnego wyboru czy nie w konkretnym przypadku, ale to nie ma nic do rzeczy. Wiemy więc, że przypadki te należy zaliczyć do tych popełnianym pod nieobecność wolnej woli tylko o ile uznajemy już to pojęcie i sposób, w jaki się używa terminów „wolna wola” czy „wolny wybór”.

Po drugie, nic nie przemawia za tym, że warunkiem uznania czynu za popełniony pod nieobecność wolnej woli, jest po prostu wpływ jakiegoś fizycznego (czy tam chemicznego) czynnika na pracę mózgu. Zefciu trafnie zauważa, że wpływu np. kofeiny (przynajmniej w dawkach zwykle stosowanych, które przecież m.in. po to stosujemy, żeby wpłynąć na prace mózgu) na dokonywanie wolnych wyborów nie uznajemy. W konkretnych wypadkach jednak godzimy się uznać taki wpływ, ale wcale nie jest jasne, jakie dokładnie warunki są w nich spełnione, wg. jakiej ścisłej reguły uznajemy czyn za popełniony pod nieobecność wolnej woli i zwalniamy kogoś z odpowiedzialności zań. Neurofizjologia nie określa, kiedy czynowi przynależy kwalifikacja moralna i odpowiadamy zań moralnie, raczej na ustalenia neurofizjologów nakładamy nasze intuicje moralne (a może czasem to neurofizjologowie rzutują na wyniki swoich badań własne intuicje moralne, a rozstrzygnięcia podają nam tylko do wiadomości, a my bierzemy je za dobrą monetę), które przecież nie zależą wyłącznie od znajomości okoliczności natury fizjologicznej, ale od kontekstu sytuacyjnego ocenianych działań, którego sens w kategoriach moralnych jest ukształtowany przez czynniki społeczno-kulturowe.
"Tak bowiem wyglądają spory między idealistami, solipsystami i realistami. Jedni atakują normalną formę wyrazu tak, jakby atakowali jakąś tezę; drudzy bronią jej, jakby konstatowali fakty, które każdy rozsądny człowiek musi uznać."
Odpowiedz


Wiadomości w tym wątku
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Terran - 16.09.2014, 16:32
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 05.12.2016, 16:23
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 06.12.2016, 00:20
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 06.12.2016, 11:42
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 07.12.2016, 22:20
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 08.12.2016, 00:13
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 08.12.2016, 23:16
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 09.12.2016, 22:36
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 08.12.2016, 11:29
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 09.12.2016, 00:06
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Neuro - 12.12.2016, 22:14
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Yudas - 12.12.2016, 23:50
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Yudas - 13.12.2016, 09:39
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Yudas - 13.12.2016, 17:15
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Yudas - 13.12.2016, 23:59
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 14.12.2016, 13:46
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 14.12.2016, 18:47
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 15.12.2016, 11:50
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 15.12.2016, 13:34
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 15.12.2016, 17:52
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 15.12.2016, 20:14
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 16.12.2016, 12:39
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 19.12.2016, 11:33
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 20.12.2016, 01:11
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 21.12.2016, 01:24
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez E.T. - 22.12.2016, 12:29
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Yudas - 14.01.2017, 14:53
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez tomeh - 13.02.2017, 22:40
RE: Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Yudas - 14.02.2017, 01:23
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez zefciu - 16.09.2014, 16:48
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Machefi - 16.09.2014, 16:55
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Terran - 16.09.2014, 17:15
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez exodim - 16.09.2014, 21:45
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Beth - 16.09.2014, 21:48
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez zefciu - 17.09.2014, 07:55
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez semele - 17.09.2014, 08:33
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez exodim - 17.09.2014, 14:26
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez zefciu - 17.09.2014, 14:45
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Łoś - 17.09.2014, 14:48
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez semele - 17.09.2014, 14:55
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Łoś - 17.09.2014, 15:05
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez renegat - 17.09.2014, 15:07
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez semele - 17.09.2014, 15:09
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez zefciu - 17.09.2014, 15:16
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez renegat - 17.09.2014, 15:24
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Beth - 17.09.2014, 17:05
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez semele - 17.09.2014, 21:56
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez exodim - 17.09.2014, 22:27
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Soul33 - 18.09.2014, 00:06
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez zefciu - 18.09.2014, 08:14
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Łoś - 18.09.2014, 09:27
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez <&> - 18.09.2014, 09:49
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez zefciu - 18.09.2014, 10:34
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez zefciu - 18.09.2014, 11:10
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez zefciu - 18.09.2014, 11:43
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Socjopapa - 18.09.2014, 14:47
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez semele - 18.09.2014, 16:57
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez semele - 18.09.2014, 17:03
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Soul33 - 18.09.2014, 18:38
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez vpprof - 19.09.2014, 07:43
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Socjopapa - 19.09.2014, 10:57
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez ErgoProxy - 19.09.2014, 11:36
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Soul33 - 19.09.2014, 13:31
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez exodim - 19.09.2014, 21:09
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Argen - 20.09.2014, 05:22
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez semele - 20.09.2014, 09:51
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Soul33 - 20.09.2014, 19:11
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Argen - 21.09.2014, 04:31
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Sofeicz - 21.09.2014, 23:49
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez semele - 22.09.2014, 11:48
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Sofeicz - 22.09.2014, 12:09
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez semele - 22.09.2014, 12:20
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Socjopapa - 22.09.2014, 12:28
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Soul33 - 22.09.2014, 13:29
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Argen - 23.09.2014, 10:56
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez semele - 23.09.2014, 11:28
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Socjopapa - 23.09.2014, 11:37
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez idiota - 23.09.2014, 20:26
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Socjopapa - 24.09.2014, 10:45
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Beth - 24.09.2014, 11:57
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez semele - 24.09.2014, 12:46
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez semele - 24.09.2014, 12:48
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Socjopapa - 24.09.2014, 15:29
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez idiota - 24.09.2014, 15:36
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Beth - 24.09.2014, 15:42
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Socjopapa - 24.09.2014, 15:46
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez FlauFly - 24.09.2014, 15:51
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Beth - 24.09.2014, 15:52
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez idiota - 24.09.2014, 15:57
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Socjopapa - 24.09.2014, 15:58
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez idiota - 24.09.2014, 16:00
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Socjopapa - 24.09.2014, 16:12
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez semele - 24.09.2014, 16:16
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez idiota - 24.09.2014, 16:19
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Socjopapa - 24.09.2014, 16:38
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez idiota - 24.09.2014, 16:44
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Socjopapa - 24.09.2014, 16:57
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez idiota - 24.09.2014, 16:59
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Socjopapa - 24.09.2014, 17:09
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez ErgoProxy - 24.09.2014, 17:39
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez semele - 24.09.2014, 17:45
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Argen - 24.09.2014, 19:18
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez ErgoProxy - 24.09.2014, 20:22
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez pit - 24.09.2014, 20:46
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez idiota - 24.09.2014, 23:06
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Soul33 - 25.09.2014, 00:19
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez idiota - 25.09.2014, 01:16
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Socjopapa - 25.09.2014, 10:41
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez ErgoProxy - 25.09.2014, 11:08
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Argen - 25.09.2014, 11:16
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Socjopapa - 25.09.2014, 11:42
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Argen - 25.09.2014, 12:18
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Socjopapa - 25.09.2014, 12:46
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Soul33 - 25.09.2014, 13:31
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Socjopapa - 25.09.2014, 13:35
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez idiota - 19.12.2014, 16:27
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez semele - 19.12.2014, 16:33
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Soul33 - 19.12.2014, 21:08
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez idiota - 20.12.2014, 13:58
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez semele - 20.12.2014, 22:09
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Stoik - 21.12.2014, 12:27
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 23.12.2014, 15:48
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 23.12.2014, 17:54
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 24.12.2014, 23:30
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez idiota - 25.12.2014, 04:33
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 25.12.2014, 10:24
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez idiota - 25.12.2014, 15:50
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez idiota - 25.12.2014, 15:59
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez idiota - 25.12.2014, 16:35
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez idiota - 25.12.2014, 16:43
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 25.12.2014, 17:49
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 25.12.2014, 21:59
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez vpprof - 26.12.2014, 16:03
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 26.12.2014, 17:28
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez gekonex - 01.01.2015, 14:16
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 03.01.2015, 15:30
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 03.01.2015, 17:33
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Sofeicz - 03.01.2015, 20:21
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Machefi - 03.01.2015, 20:54
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Sofeicz - 03.01.2015, 21:11
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 03.01.2015, 21:38
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Sofeicz - 03.01.2015, 22:10
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 03.01.2015, 22:34
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Sofeicz - 03.01.2015, 23:10
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 03.01.2015, 23:12
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 04.01.2015, 22:06
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 11.01.2015, 12:49
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Łoś - 11.01.2015, 13:24
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 11.01.2015, 16:24
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Łoś - 11.01.2015, 16:49
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez łowca - 11.01.2015, 16:49
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 11.01.2015, 18:50
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez łowca - 11.01.2015, 19:11
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 11.01.2015, 19:16
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez CUBE999 - 16.01.2015, 15:27
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez szary - 05.02.2015, 22:03
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez szary - 06.02.2015, 12:10
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez szary - 07.02.2015, 13:40
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 08.02.2015, 10:30
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez szary - 08.02.2015, 11:45
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 09.02.2015, 12:42
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez Cyran - 10.02.2015, 18:09
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez szary - 10.02.2015, 23:39
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez idiota - 09.04.2015, 14:57
Dowód na nieistnienie wolnej woli - przez idiota - 09.04.2015, 15:05

Skocz do:


Użytkownicy przeglądający ten wątek: 1 gości