[E.T.]

Spoiler!

Opowiadania nie czytałem. Nawet nie wiedziałem, że scenariusz na takowym bazuje. W sieci natrafiłem jedynie na fragment, który dotyczy właśnie podporządkowania się przyszłości. Na tej podstawie powiedziałbym, że bohaterka dobrowolnie zrzeka się wolnego wyboru i opowiada się po stronie predestynacji. Ludzie w dalszym ciągu mają możliwość dokonywania własnych decyzji, ale rezygnują z nich, bo wiedzą, że najlepsze efekty daje podporządkowanie się wizjom. Potem zrozumieli to inni ludzie, którzy posiedli tę zdolność i ludzkość dała się przekonać do idei "jednego państwa", które może osiągnąć lepsze rezultaty, niż glob podzielony. Pacyfistyczna hipisowska wizja, ale dobrze opowiedziana.

Spoiler!

Problem w tym, że wizji nie może być, jeśli się jej nie podporządkujesz. Nie możesz zobaczyć swojej przyszłości- tej jednej, takiej, jaka się wydarzy, a nie tylko wydarzyć się może- jeśli możesz coś z tą wiedzą zrobić. Film jasno pokazuje, że bohaterka widzi właśnie swoją przyszłość, nie różne możliwości, drzewo różnych możliwych zdarzeń rozgałęziające się według podejmowanych przez nią możliwych decyzji. Dlatego scenarzysta spaprał robotę, chociaż autor opowiadania dostarczył mu ułatwień. Widocznie jednak miało być nie ambitnie, a w każdym razie nie za bardzo, tak żeby jednak było pop i żeby nie było zbyt nieszablonowo, coby się widz nie pogubił.

Istotne w opowiadaniu było nawiązanie do reguły Fermata, jednej z zasad najmniejszego działania, które okazały się być podstawowymi prawami fizyki obcych opisywanymi w ich matematyce znacznie prostszymi formułami, niż w naszej. Nawiązaniu temu towarzyszy prezentacja zjawiska załamania światła, na którym pokazuje się, że światło zawsze do punktu przeznaczenia biegnie najkrótszą (lub najdłuższą) możliwą drogą, tak jak gdyby rozważało różne opcje i wybierało świadomie najlepszą, ale wcale tego nie robi. My zwykle postrzegamy załamanie światła w kategoriach przyczyny i skutku, obcy widzieli to w kategoriach zasad wariacyjnych, po prostu znali tor, jaki pokona promień światła. W ten sposób działało ich widzenie przyszłości.

Wszystko to można było oddać w filmie, szczególnie ta prezentacja reguły Fermata była bardzo atrakcyjna i zadziwiająca. Spieprzyli to, woleli tylko przebąknąć, że fizyka obcych jest inna niż nasza i wcisnąć w film hipotezę Sapira-Whorfa, która się nie pojawia w opowiadaniu, za to język obcych jest w nim porównany do języka składającego się z samych performatyw w rodzaju "nadaję temu statkowi imię Helena", co miało tłumaczyć w ogóle sens gadania w sytuacji w której wiadomo, co każdy powie.