[cobras]

Aha - PIS zwiększający opodatkowanie i rozpoczynający największe programy transferów socjalnych po 89 roku jest partią ultraliberalną bo Macierewicz coś tam bredził w Radiu Maryja. Nie wiem jak reszta wywiadu, może jest tam coś celnego, ale po tym tekście straciłem zainteresowanie.

Przecież to działa podobnie jak w mokrych snach Korwina - obywatelom zostaje w kieszeniach więcej kasy kosztem instytucji publicznych (zdrowie, edukacja, mieszkalnictwo) i niech sami się o siebie martwią. Co zrobił PiS poza 500+? Rozjebał edukacje, służba zdrowia dogorywa a mieszkalnictwo nieruszone.

Takie procesy są nieodwracalne. Czy ta, czy inna partia - my już zostaniemy państwem półperyferyjnym z beznadziejnymi usługami publicznymi. Decyzja zapadła. Widać to po pustych ławach sejmowych podczas debat dotyczących zdrowia.

Właściwością państw półperyferyjnych jest to, że mają słabo związany interes indywidualny. Dobra publiczne tworzą solidarność i poczucie, że bycie razem jest bezpieczne. Natomiast rozpadająca się edukacja i sypiąca się służba zdrowia sprawiają, że ludzie uciekają w prywatne usługi. Będzie w nas narastać poczucie, że żyjemy na trzęsawiskach.

Rozmawiam z młodymi ludźmi. Kiedyś najtrudniejsze rozmowy dotyczyły problemów sercowych. Teraz najtrudniejsze rozmowy dotyczą kredytu mieszkaniowego. Brać? Nie brać? Jak to zmieni moje życie? Czy jeśli razem weźmiemy kredyt, to co się stanie, jeśli będziemy musieli się rozstać?

Te trzy instytucje publiczne - edukacja, służba zdrowia, mieszkalnictwo - sprawiają, że ja nie jestem poddawana testom człowieczeństwa na co dzień. Że państwo mi tworzy warunki konieczne do tego, żebym mogła się poskromić. Bo dziś jest tak, że jeśli zachowam się nieludzko w pracy, na drodze czy na wywiadówce, jeśli jestem brutalna i bezwzględna, to zawsze mogę sobie w duchu powiedzieć, że bronię swoich dzieci, bronię swoich bliskich. I trudno, pójdę do spowiedzi.
To chyba najbardziej gorzka rozmowa, jaką prowadziłem.

Dzisiaj deklasacja, osuwanie się na drabinie społecznej, staje się coraz bardziej powszechnym doświadczeniem. Najbardziej widoczny jest upadek klasy średniej w Stanach Zjednoczonych. Niegdyś utrata bezpieczeństwa dotyczyła przede wszystkim klasy średniej zamieszkującej peryferia w krajach zachodnich, ale najnowsze badania pokazują, że coraz mniej bezpiecznie czuje się także wielkomiejska klasa średnia. W raporcie OECD z 2019 roku pisze się wprost, że zachodnia klasa średnia tonie. Ze zmierzchem klasy średniej wiąże się przewidywanie nadejścia państw oligarchicznych. A spowodują ten upadek dwa najważniejsze procesy, które toczą od wewnątrz kraje Zachodu: upadek klasy średniej i problem z legitymizacją władzy. W tle tych procesów jest zawsze słabnięcie polityk publicznych. Jeszcze w latach 90-tych pisało się o tym, że prawdziwym beneficjentem państwa dobrobytu jest klasa średnia. To się skończyło.