Witaj!
"Tak bowiem Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy, kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne". Wielu chrześcijan podaje ten cytat jako "najmocniejszy" werset Biblii, "chrześcijaństwo w pigułce", frazę, po której usłyszeniu człowiekowi pozostaje jedynie paść na kolana ze łzami wdzięczności i żalu za grzechy w oczach.
Muszę przyznać, że nawet kiedy byłem gorliwym katolem, nie ruszała mnie zanadto ta kwestia. Postrzegałem religię bardziej jako system przykazań Bożych, nad odkupieńczą miłością Chrystusa nie zastanawiałem się zanadto. A kiedy zacząłem się zastanawiać w ramach mojego kryzysu wiary... Uświadomiłem sobie, że jest to bez sensu.
Bóg stwarza Adama i Ewę, wiedząc, że zgrzeszą. Kiedy zgrzeszą, przeklina ich potomstwo aż do skończenia świata (a mógł tego po prostu nie robić). Natychmiast potem zaczyna kombinować, jak to odkręcić. Mógłby po prostu "pstryknięciem palca" sprawić, żeby potomkowie Adama i Ewy rodzili się bez konsekwencji grzechu pierworodnego, z czystą kartą i każdy odpowiadał wyłącznie za własne grzechy - jest to jedyne rozwiązanie zgodne ze sprawiedliwością i miłosierdziem. Ale nie. Lepiej przez tysiące lat szykować grunt pod mękę własnego Syna. Księża tłumaczą, że Bóg mógł zbawić człowieka aktem woli, bo przecież wszystko może, ale wolał poprzez mękę, żeby człowiek poznał Jego miłość poprzez poświęcenie. Ale niepotrzebne poświęcenie, to żadne poświęcenie. Jeśli ktoś może uratować tonącego rzucając mu bez wysiłku koło ratunkowe, ale zamiast tego przed rzuceniem koła (zwlekając z jego rzuceniem przez to) całkiem niepotrzebnie tnie się nożem, a potem rzucając koło krzyczy "Ja się pociąłem dla ciebie, aby cię uratować! Znaj moje miłosierdzie! Czcij moje rany! Od tej pory przez każdą sekundę swojego życia masz pamiętać, że ja cierpiałem dla ciebie", to jest to objaw nie miłosierdzia, ale atencyjności.
Już nie mówiąc o tym, że sytuacja, w której jedne osoby dokonują grzechu (Adam i Ewa), a inne muszą za niego cierpieć (albo ich potomkowie albo Jezus, a najlepiej jedni i drudzy), nie ma nic wspólnego ze sprawiedliwością. W świecie stworzonym i kierowanym przez sprawiedliwego Boga taka koncepcja jak grzech pierworodny w ogóle nie powinna mieć racji bytu. No chyba, że sprawiedliwość Boża nie ma absolutnie nic wspólnego z tym, co przez słowo "sprawiedliwość" rozumieją ludzie. Ale w takim razie po co w ogóle go używać i antropomorfizować Boga, zamiast pogodzić się z tym, że jest jakimś Lovercraftowskim niepojętym Wielkim Przedwiecznym, którego system wartości nie ma nic wspólnego z ludzkim sumieniem?
Odkupienie zakłada, że grzesznicy zostają "odkupieni" od kogoś, że jakiś dług zostaje zmazany. Ale dług wobec kogo? Wobec Boga? Dlaczego Bóg miałby spłacać dług samemu sobie, skoro może go po prostu odpuścić? W pierwszych latach chrześcijaństwa pojawiała się koncepcja, że może Szatanowi - co miałoby pewien logiczny sens, ale wprowadzałoby dualizm, który był niedopuszczalny, bo przecież tylko Bóg ma siłę sprawczą, tylko Jemu cokolwiek się należy. I tak obowiązująca koncepcja sprowadza się do gry Boga samego ze sobą do jednej bramki.
Nie ma to sensu. Nie jest, jak twierdzą księża, że ofiary ST są zapowiedzią ofiary Chrystusa, to mylenie skutku z przyczyną - to ofiara Chrystusa jest konsekwencją ofiar ST. Kiedy Jezus umarł, jego Apostołowie musieli jakoś sobie z tym poradzić. Więc wyjaśnili ją w sposób dla siebie zrozumiały. Cały ST opierał się na składaniu krwawych ofiar, na sprzecznym ze sprawiedliwością przekonaniu, że można przerzucić winę człowieka na inną istotę (zwierzę) i jego śmierć zmazuje winę. Więc śmierć Chrystusa na krzyżu również musiała być ofiarą, ofiarą z człowieka, z Syna Bożego, ofiarą ponad ofiarami i tym sposobem Jego wyznawcy przekuli Jego śmierć w triumf. Poza tym, wiara w odkupienie jest świetnym narzędziem dyscyplinującym wiernych - wzbudza w nich poczucie winy. Jesteś chory, biedny, opuszczony, pytasz co Bóg dla ciebie zrobił? On cierpiał za ciebie na krzyżu, jak możesz tego nie doceniać, niewdzięczniku! Masz żal do Boga, że zsyła na ciebie cierpienie? On cierpiał bardziej! Dla ciebie! Więc nie narzekaj! Uważasz, że jesteś dobrym człowiekiem? To nie ma znaczenia. Nie chełp się swoimi czynami, swoimi poświęceniami, trudami i wyrzeczeniami, Bóg cierpiał bardziej i Jego cierpienie jest ważniejsze!
Co więcej, prowadzi to do wiary w magiczną moc cierpienia jako takiego. Oczywiście, cierpienie może być przydatne i godne pochwały - wtedy, gdy ktoś chcąc osiągnąć szczytny cel, nie widzi innych środków niż te, które wywołają u niego jakieś niedogodności i godzi się na nie. Ale wówczas cierpienie jest jedynie skutkiem ubocznym podjętych działań, a nie ma mocy sprawczej. Tymczasem katolicy umartwiają się, wierząc, że sam fakt wyrzeczenia się czegoś (do niedawna również - akt zadania sobie bólu) przyniesie jakieś dobro. Np. poszczą, aby w ten sposób wyjednać wyzdrowienie bliskiej osoby. Czy Bóg, "wzór Ojca" działa na zasadzie "Nie pomogę jednemu mojemu dziecku, choć mogę, chyba, że drugie moje dziecko zgodzi się pocierpieć za nie"?
Do niedawna chrześcijaństwo było kultem śmierci i cierpienia. Śmierci bo zakłada, że obecne (jedyne potwierdzone) życie jest bez znaczenia wobec tego, co czeka człowieka po śmierci, więc należy poświęcić pierwsze dla drugiego... Ale to inny temat. Kult cierpienia. Przez lata głównym, obsesyjnym tematem poruszanym przez kaznodziejów była pokuta za grzechy, głównym ich zadaniem było nakłonienie wiernych do tego, by jak najbardziej się umartwiali. Wmawiano im, że im więcej cierpienia na tym świecie, tym mniej w "drugim". Radość i przyjemność uznawano za zło, odciągające człowieka od prawdziwego sensu życia - pokuty. Wiernych raczono maksymami "Dlaczego szukasz pokoju, kiedy jesteś stworzona do walki? Dlaczego szukasz przyjemności, kiedy stworzona jesteś do cierpienia?" https://www.fronda.pl/a/marta-robin-ktor...37266.html. Owszem, w chrześcijaństwie obecna była radość - ale "dobra" radość miała się do sprowadzać do zadowolenia z tego, że Pan Jezus cierpiał i umarł za nasze grzechy, więc jeśli i my będziemy cierpieć, to włączeni w Jego mękę po śmierci uzyskamy nagrodę.
Nieco się to zmieniło po II Soborze Watykańskim. Ale postępowi księża nie rozumieją, że odchodząc od kultu śmierci i cierpienia, od straszenia Piekłem, odchodzą tak naprawdę od tego, co jest sensem ich religii. Zresztą i w "nowym" Kościele wciąż przebijają wątki masochistyczne (np. u ks. Posackiego jest wyraźna "teologia cierpienia") i nic dziwnego - przez setki lat to było sedno kazań. A bez kultu cierpienia cała teologia chrześcijańska i teodycea się rozłazi.
Muszę przyznać, że nawet kiedy byłem gorliwym katolem, nie ruszała mnie zanadto ta kwestia. Postrzegałem religię bardziej jako system przykazań Bożych, nad odkupieńczą miłością Chrystusa nie zastanawiałem się zanadto. A kiedy zacząłem się zastanawiać w ramach mojego kryzysu wiary... Uświadomiłem sobie, że jest to bez sensu.
Bóg stwarza Adama i Ewę, wiedząc, że zgrzeszą. Kiedy zgrzeszą, przeklina ich potomstwo aż do skończenia świata (a mógł tego po prostu nie robić). Natychmiast potem zaczyna kombinować, jak to odkręcić. Mógłby po prostu "pstryknięciem palca" sprawić, żeby potomkowie Adama i Ewy rodzili się bez konsekwencji grzechu pierworodnego, z czystą kartą i każdy odpowiadał wyłącznie za własne grzechy - jest to jedyne rozwiązanie zgodne ze sprawiedliwością i miłosierdziem. Ale nie. Lepiej przez tysiące lat szykować grunt pod mękę własnego Syna. Księża tłumaczą, że Bóg mógł zbawić człowieka aktem woli, bo przecież wszystko może, ale wolał poprzez mękę, żeby człowiek poznał Jego miłość poprzez poświęcenie. Ale niepotrzebne poświęcenie, to żadne poświęcenie. Jeśli ktoś może uratować tonącego rzucając mu bez wysiłku koło ratunkowe, ale zamiast tego przed rzuceniem koła (zwlekając z jego rzuceniem przez to) całkiem niepotrzebnie tnie się nożem, a potem rzucając koło krzyczy "Ja się pociąłem dla ciebie, aby cię uratować! Znaj moje miłosierdzie! Czcij moje rany! Od tej pory przez każdą sekundę swojego życia masz pamiętać, że ja cierpiałem dla ciebie", to jest to objaw nie miłosierdzia, ale atencyjności.
Już nie mówiąc o tym, że sytuacja, w której jedne osoby dokonują grzechu (Adam i Ewa), a inne muszą za niego cierpieć (albo ich potomkowie albo Jezus, a najlepiej jedni i drudzy), nie ma nic wspólnego ze sprawiedliwością. W świecie stworzonym i kierowanym przez sprawiedliwego Boga taka koncepcja jak grzech pierworodny w ogóle nie powinna mieć racji bytu. No chyba, że sprawiedliwość Boża nie ma absolutnie nic wspólnego z tym, co przez słowo "sprawiedliwość" rozumieją ludzie. Ale w takim razie po co w ogóle go używać i antropomorfizować Boga, zamiast pogodzić się z tym, że jest jakimś Lovercraftowskim niepojętym Wielkim Przedwiecznym, którego system wartości nie ma nic wspólnego z ludzkim sumieniem?
Odkupienie zakłada, że grzesznicy zostają "odkupieni" od kogoś, że jakiś dług zostaje zmazany. Ale dług wobec kogo? Wobec Boga? Dlaczego Bóg miałby spłacać dług samemu sobie, skoro może go po prostu odpuścić? W pierwszych latach chrześcijaństwa pojawiała się koncepcja, że może Szatanowi - co miałoby pewien logiczny sens, ale wprowadzałoby dualizm, który był niedopuszczalny, bo przecież tylko Bóg ma siłę sprawczą, tylko Jemu cokolwiek się należy. I tak obowiązująca koncepcja sprowadza się do gry Boga samego ze sobą do jednej bramki.
Nie ma to sensu. Nie jest, jak twierdzą księża, że ofiary ST są zapowiedzią ofiary Chrystusa, to mylenie skutku z przyczyną - to ofiara Chrystusa jest konsekwencją ofiar ST. Kiedy Jezus umarł, jego Apostołowie musieli jakoś sobie z tym poradzić. Więc wyjaśnili ją w sposób dla siebie zrozumiały. Cały ST opierał się na składaniu krwawych ofiar, na sprzecznym ze sprawiedliwością przekonaniu, że można przerzucić winę człowieka na inną istotę (zwierzę) i jego śmierć zmazuje winę. Więc śmierć Chrystusa na krzyżu również musiała być ofiarą, ofiarą z człowieka, z Syna Bożego, ofiarą ponad ofiarami i tym sposobem Jego wyznawcy przekuli Jego śmierć w triumf. Poza tym, wiara w odkupienie jest świetnym narzędziem dyscyplinującym wiernych - wzbudza w nich poczucie winy. Jesteś chory, biedny, opuszczony, pytasz co Bóg dla ciebie zrobił? On cierpiał za ciebie na krzyżu, jak możesz tego nie doceniać, niewdzięczniku! Masz żal do Boga, że zsyła na ciebie cierpienie? On cierpiał bardziej! Dla ciebie! Więc nie narzekaj! Uważasz, że jesteś dobrym człowiekiem? To nie ma znaczenia. Nie chełp się swoimi czynami, swoimi poświęceniami, trudami i wyrzeczeniami, Bóg cierpiał bardziej i Jego cierpienie jest ważniejsze!
Co więcej, prowadzi to do wiary w magiczną moc cierpienia jako takiego. Oczywiście, cierpienie może być przydatne i godne pochwały - wtedy, gdy ktoś chcąc osiągnąć szczytny cel, nie widzi innych środków niż te, które wywołają u niego jakieś niedogodności i godzi się na nie. Ale wówczas cierpienie jest jedynie skutkiem ubocznym podjętych działań, a nie ma mocy sprawczej. Tymczasem katolicy umartwiają się, wierząc, że sam fakt wyrzeczenia się czegoś (do niedawna również - akt zadania sobie bólu) przyniesie jakieś dobro. Np. poszczą, aby w ten sposób wyjednać wyzdrowienie bliskiej osoby. Czy Bóg, "wzór Ojca" działa na zasadzie "Nie pomogę jednemu mojemu dziecku, choć mogę, chyba, że drugie moje dziecko zgodzi się pocierpieć za nie"?
Do niedawna chrześcijaństwo było kultem śmierci i cierpienia. Śmierci bo zakłada, że obecne (jedyne potwierdzone) życie jest bez znaczenia wobec tego, co czeka człowieka po śmierci, więc należy poświęcić pierwsze dla drugiego... Ale to inny temat. Kult cierpienia. Przez lata głównym, obsesyjnym tematem poruszanym przez kaznodziejów była pokuta za grzechy, głównym ich zadaniem było nakłonienie wiernych do tego, by jak najbardziej się umartwiali. Wmawiano im, że im więcej cierpienia na tym świecie, tym mniej w "drugim". Radość i przyjemność uznawano za zło, odciągające człowieka od prawdziwego sensu życia - pokuty. Wiernych raczono maksymami "Dlaczego szukasz pokoju, kiedy jesteś stworzona do walki? Dlaczego szukasz przyjemności, kiedy stworzona jesteś do cierpienia?" https://www.fronda.pl/a/marta-robin-ktor...37266.html. Owszem, w chrześcijaństwie obecna była radość - ale "dobra" radość miała się do sprowadzać do zadowolenia z tego, że Pan Jezus cierpiał i umarł za nasze grzechy, więc jeśli i my będziemy cierpieć, to włączeni w Jego mękę po śmierci uzyskamy nagrodę.
Nieco się to zmieniło po II Soborze Watykańskim. Ale postępowi księża nie rozumieją, że odchodząc od kultu śmierci i cierpienia, od straszenia Piekłem, odchodzą tak naprawdę od tego, co jest sensem ich religii. Zresztą i w "nowym" Kościele wciąż przebijają wątki masochistyczne (np. u ks. Posackiego jest wyraźna "teologia cierpienia") i nic dziwnego - przez setki lat to było sedno kazań. A bez kultu cierpienia cała teologia chrześcijańska i teodycea się rozłazi.