[bert04]

Po jakie licho ciągać za sobą malowane jajo, które można doskonale wykonać na miejscu? Złote monety raczej trudniej robić niż pisanki.

Sprawdzałem, jakie to "pisanki" znajdowali archeolodzy i, wbrew pozorom, nie są to "malowane jajca", ale najczęściej gliniane lub kamienne obiekty w kształcie jaja, zdobione żłobieniami <1>. Interpretacje ich znaczenia są różne, od zabawek przez obiekty magiczne po ozdoby. Najciekawsze zdanie z podanego linku jest takie: "Według Z. Hilczerówny te kamienne jajka mogły być miejscowym naśladownictwem pisanek-importów". Tak więc import i "wykonanie na miejscu" wcale się nie wykluczają.

I nawracali jajkami? Średnio kompatybilny to zwyczaj z ewangelicznym przesłaniem. Jajo, które obumrze nie wydaje życia. Prędzej na wzór św. Patryka mogli zmartwychwstanie tłumaczyć na zasadzie ziarna ozimego zboża. Żyto takie też jest wielkanocne a nadaje się o wiele bardziej do nawracania.

Sw. Patryk to jeszcze wiek IV, więc wlicza się jeszcze w starożytność. Sw. Metody to już pełne średniowiecze, rytu wschodniego, symbol jajka byłby stosowany na terenie Patriarchatu Konstantynopola od jakichś pięciu wieków.

Konwergencja konwergencją, ale ewolucja znaczenia jajca nastąpiła skokowo. Dopiero druga połowa XXw. to zanik jajcowatego świętowania. Kiedyś kolorowały pisanki tylko kobiety, młode dziewczyny się nimi od śmigusa wykupywały, woda z wywaru barwiącego służyła im do urodziwiania się, smagane wiciami z wierzby dawały pisanki chłopcom, aby ci przestali. A im pisanka ładniejsza tym chłopak miał większe powodzenie u panny. Wreszcie Rękawka krakowska może świadczyć za prawosławnym źródłem jajcowania, ale i za tym, że akurat u Słowian zwyczaj był tak silny, że trzeba było jakoś zaadoptować to do nowej religii, bo podobnie jak kupałę, ciężko było taką fajną okazję przegapić.

Adaptacja to nie jest jakaś droga jednokierunkowa, historia zna także przykłady re-poganizacji chrześcijańskich symboli. Przykładowo krzyż, w zależności od kontekstu, zastąpił przedchrześcijańskie symbole szczęścia lub nieszczęścia. Czasem bywa wieszany na wózeczku na czerwonej kokardce. Jak to było w przysłowiu, Bogu świeczkę a Swarożycowi Ogarek. Już nie mówiąc o mieszankach chrześcijaństwa z wierzeniami Afryki czy Południowej Ameryki, jak Voodoo, Maria-Lionza czy Candomble. <2>

Chrystianizacja opiera się na adoptowaniu najważniejszych cech wiary do kulturowego podłoża.

Faktycznie, jak oglądałem reportaż z meksyku z ich obchodzenia święta Bożego Ciała to trudno było uwierzyć, że takie adaptacje są możliwe. A jednak, tańce w strojach Jaguara mają symbolizować Jezusa <3>...

Wielkanoc sprzągnięto z wiosennym oczekiwaniem obfitości i płodności, bo gdyby tego nie zrobiono to spora część ludu mogła by schizmy oczekiwać.

No właśnie Teista pokazał, że to sprzęgnięcie nastąpiło już w judaizmie w epoce przed-chrystusowej, więc tutaj nie trzeba było ani Słowian ani Germanów ani nawet Greków.

<1> https://historykon.pl/nowe/slowianskie-g...e-z-magia/

<2>
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Voodoo
- https://en.wikipedia.org/wiki/Mar%C3%ADa_Lionza
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9

<3> http://mexicomagicoblog.blogspot.com/201...owych.html