Witaj!
Już chyba wszyscy powiedzieli co mieli powiedzieć, więc czas na małe podsumowanie.
1. „święconka” – to nie tylko zwyczaj kananejski. To zwyczaj uroczyście obchodzony w każdej kulturze rolniczej obchodzony w związku z pierwszym w roku zbiorem zbóż. Zadomowił się w Judaizmie i odrodził w chrześcijańskiej Rosji gdzie połączono koniec przednówku i start wegetacji z dożynkami kultur Żyznego Półksiężyca oraz ze zmartwychwstaniem.
2. Dinozaury nie wyginęły za sprawą rolniczej działalności człowieka.
3. Politeizm jest traktowany jako gorszy i bardziej prymitywny ponieważ o tym co jest lepsze czy gorsze, bardziej lub mniej prymitywne decyduje większość. W Polsce z całej populacji mamy 95 (albo ileś tam) % katolików wierzących to nie dziwi, że taki panuje powszechny pogląd na temat politeizmu.
4. Katolicyzm oraz wschodnią ortodoksję należy traktować jako religie wtórnie politeistyczne i pogańskie. Używam określenia „pogańskie” w pierwotnym znaczeniu.
Oto dowód ad 4.
Rys historyczny – ewolucja religii. Przedstawiam tu zjawisko mutacji i hybrydyzacji na przykładzie wybranych typów systemowych w porządku historycznym. Pominąłem Islam ponieważ nie wpływa na problem, który chcę uwypuklić. Pomiąłem również religię starożytnych Greków, tu niestety z uwagi na objętość analizy. Chcę tylko zaznaczyć, iż religia ta miała znaczący wpływ na kształtowanie się ostatecznej wersji katolicyzmu łacińskiego i wschodniej ortodoksji. Podobieństwa i wpływy wyjaśnię w odrębnym tekście. Analiza opiera się na porównaniu pięciu podstawowych cech omawianych systemów. Miłej lektury.
I. ANIMIZM – grupy Yuit oraz Inuit (Alaska i Grenlandia)
To pierwsze systemy religijne obecne na długo przed pojawieniem się pierwszych cywilizacji rolniczych. Brak zapisów, ksiąg. Mamy jedynie przekazy ustne, a pierwsze naukowe analizy sporządzono na przełomie XIX i XX wieku, kiedy tę kulturę uznano już za zniszczoną. Najważniejsze cechy tej religii to:
1. Bogowie, a dokładnie istoty nadprzyrodzone (IN) – brak hierarchii
2. Świat – trzy poziomy:
podziemny zamieszkują IN, duchy,
naziemny zamieszkują IN, ludzie, zwierzęta, duchy,
niebiański zamieszkują IN, duchy.
3. Człowiek składa się z ciała i ducha. Duchy zamieszkują również ciała zwierząt
4. Ofiary, kontakt z duchami i IN za pośrednictwem szamana
5. Stosunek IN – człowiek: zależność pozioma
II. RELIGIE ROLNICZE – Ur, Ugarit, Akkad, Uruk (Żyzny Półksiężyc)
1. Bogowie – obecna hierarchia, Najwyższe bóstwo, jego dzieci, pomniejsi bogowie
2. Świat – dwa poziomy, boski zamieszkują bogowie, ludzki zamieszkują ludzie i zwierzęta. Ludzie nie mają dostępu do boskiego świata. Śmierć kończy ich egzystencję.
3. Człowiek składa się z ciała i duszy, która jest pojmowana jako życie (biologia)
4. Ofiary – pokarmowe lub z ludzi składa kapłan lub król
5. Stosunek Bóg – człowiek: człowiek składa ofiary by obłaskawić bogów
III. JUDAIZM WZORCOWY – RELIGIA MOJŻESZOWA
1. Bogowie – jeden i wszechmocny Bóg
2. Świat – jeden poziom, materialny zamieszkują ludzie i zwierzęta, śmierć kończy ich egzystencję
3. Człowiek składa się z ciała i duszy, która jest pojmowana jako życie (biologia)
4. Ofiary pokarmowe
5. Stosunek Bóg – człowiek: człowiek składa ofiary by odkupić grzech, dąży do zjednoczenia się z Bogiem wypełniając precyzyjnie skodyfikowane zasady
IV. CHRZEŚCIJANIZM JEZUSOWY RUDYMENTARNY
1. Bogowie – jeden i wszechmocny bóg
2. Świat – jeden poziom, materialny zamieszkują ludzie i zwierzęta, śmierć kończy ich egzystencję
3. Człowiek składa się z ciała i duszy, która jest pojmowana jako życie (biologia)
4. Ofiary – brak
5. Stosunek Bóg – człowiek: człowiek dąży do zjednoczenia się z Bogiem poprzez naśladowanie Jezusa
V. KATOLICYZM ŁACIŃSKI i WSCHODNIA ORTODOKSJA
1. Bogowie - Trójjedyny Bóg, istniejący jako trzy Osoby
2. Świat – cztery poziomy:
niebo zamieszkują Bóg, istoty anielskie i dusze
czyściec zamieszkują dusze dochodzące do absolutnie doskonałej miłości
piekło zamieszkują demony i dusze na wieki potępione
ziemię zamieszkują ludzie i zwierzęta, dopuszczalna jest obecność Boga (Jezus), aniołów i szatana (diabeł) oraz demonów
3. Człowiek składa się z ciała i nieśmiertelnej duszy, istnieje możliwość zmartwychwstania i życia wiecznego
4. Ofiary – jednokrotne ofiarowanie Boga Bogu. Ofiara o charakterze nadobfitym powtarzana symbolicznie raz w roku
5. Stosunek Bóg – człowiek: człowiek dąży do zjednoczenia się z Bogiem poprzez naśladowanie Jezusa
WNIOSKI: Tę architekturę, tworzoną od wieków przez teologów na potrzeby utrzymania symbiozy człowieka myślącego z naturą oceniam chłodnym okiem. Bezwyznaniowca stać na ten komfort. Analizując osobno każdy z punktów dla wyszczególnionych systemów widzimy jak techniczne rozwiązania wędrują pomiędzy strukturami religijnymi. Pojawiają się i znikają, ulegają transformacji, transdukcji, fermentują w umyśle teologa by znów się pojawić w zdwojonej sile. W punkcie 1 religie pogańskie wprowadzają hierarchiczny panteon i rozwijają jego funkcję w nieskończoność. Przykładem niech będzie Afrodyta wszeteczna i niebiańska, czyli jedna osoba/bóg i dwie różne natury. Judaizm zrywa z politeizmem i wprowadza jedynego Boga, a katolicyzm cofając się jakby w ewolucji, wytwarza Trójcę Świętą nawiązując do wzorców pogańskich, bo tak jak Afrodyta prezentuje dwie osobowości tak Trójca Święta prezentuje jednego Boga w trzech osobach. Podobnie w punkcie 2 widzimy trend upraszczający konstrukcje Świata, jednak w systemie V mamy eksplozję rozwiązań. Znów musimy zauważyć tę tendencję odwrócenia strzałki ewolucji nazywając to zjawisko wtórnym poganizmem. W punkcie 3 nieśmiertelna dusza lub duch istnieje tylko w systemach I i V. W pozostałych brak tego elementu. Tu należałoby uważnie przyjrzeć się wpływom helleńskim lub egipskim. W punkcie 4 widzimy powszechność tradycji pogańskiej tak jakby człowiek wierzył, a nawet wiedział, iż tylko ofiara z tego co najcenniejsze może go uratować. Jedynie system IV jest wolny od tej praktyki. W punkcie 5 wyraźnie widać prawdziwy postęp. W miarę upływu lat ta podstawowa funkcja wszystkich systemów ewoluuje w kierunku najbardziej korzystnym dla człowieka.
Wróćmy teraz do podsumowania, które umieściłem na początku – p4
Katolicyzm oraz wschodnią ortodoksję należy traktować jako religie wtórnie politeistyczne i pogańskie. Używam określenia „pogańskie” w pierwotnym znaczeniu. Dziwnie to wyszło. Żyd każdego „nieżyda” może nazwać gojem, hellenista może każdego innego nazwać ateistą, a muzułmanin każdego niewiernego może nazwać giaurem. Katolik natomiast może nazwać poganinem każdego, nawet siebie, ale Żyda nie, bo Judaizm z tego określenia jest wyłączony. Ci ostatni to naprawdę potrafią się ustawić. Jak uważacie?
1. „święconka” – to nie tylko zwyczaj kananejski. To zwyczaj uroczyście obchodzony w każdej kulturze rolniczej obchodzony w związku z pierwszym w roku zbiorem zbóż. Zadomowił się w Judaizmie i odrodził w chrześcijańskiej Rosji gdzie połączono koniec przednówku i start wegetacji z dożynkami kultur Żyznego Półksiężyca oraz ze zmartwychwstaniem.
2. Dinozaury nie wyginęły za sprawą rolniczej działalności człowieka.
3. Politeizm jest traktowany jako gorszy i bardziej prymitywny ponieważ o tym co jest lepsze czy gorsze, bardziej lub mniej prymitywne decyduje większość. W Polsce z całej populacji mamy 95 (albo ileś tam) % katolików wierzących to nie dziwi, że taki panuje powszechny pogląd na temat politeizmu.
4. Katolicyzm oraz wschodnią ortodoksję należy traktować jako religie wtórnie politeistyczne i pogańskie. Używam określenia „pogańskie” w pierwotnym znaczeniu.
Oto dowód ad 4.
Rys historyczny – ewolucja religii. Przedstawiam tu zjawisko mutacji i hybrydyzacji na przykładzie wybranych typów systemowych w porządku historycznym. Pominąłem Islam ponieważ nie wpływa na problem, który chcę uwypuklić. Pomiąłem również religię starożytnych Greków, tu niestety z uwagi na objętość analizy. Chcę tylko zaznaczyć, iż religia ta miała znaczący wpływ na kształtowanie się ostatecznej wersji katolicyzmu łacińskiego i wschodniej ortodoksji. Podobieństwa i wpływy wyjaśnię w odrębnym tekście. Analiza opiera się na porównaniu pięciu podstawowych cech omawianych systemów. Miłej lektury.
I. ANIMIZM – grupy Yuit oraz Inuit (Alaska i Grenlandia)
To pierwsze systemy religijne obecne na długo przed pojawieniem się pierwszych cywilizacji rolniczych. Brak zapisów, ksiąg. Mamy jedynie przekazy ustne, a pierwsze naukowe analizy sporządzono na przełomie XIX i XX wieku, kiedy tę kulturę uznano już za zniszczoną. Najważniejsze cechy tej religii to:
1. Bogowie, a dokładnie istoty nadprzyrodzone (IN) – brak hierarchii
2. Świat – trzy poziomy:
podziemny zamieszkują IN, duchy,
naziemny zamieszkują IN, ludzie, zwierzęta, duchy,
niebiański zamieszkują IN, duchy.
3. Człowiek składa się z ciała i ducha. Duchy zamieszkują również ciała zwierząt
4. Ofiary, kontakt z duchami i IN za pośrednictwem szamana
5. Stosunek IN – człowiek: zależność pozioma
II. RELIGIE ROLNICZE – Ur, Ugarit, Akkad, Uruk (Żyzny Półksiężyc)
1. Bogowie – obecna hierarchia, Najwyższe bóstwo, jego dzieci, pomniejsi bogowie
2. Świat – dwa poziomy, boski zamieszkują bogowie, ludzki zamieszkują ludzie i zwierzęta. Ludzie nie mają dostępu do boskiego świata. Śmierć kończy ich egzystencję.
3. Człowiek składa się z ciała i duszy, która jest pojmowana jako życie (biologia)
4. Ofiary – pokarmowe lub z ludzi składa kapłan lub król
5. Stosunek Bóg – człowiek: człowiek składa ofiary by obłaskawić bogów
III. JUDAIZM WZORCOWY – RELIGIA MOJŻESZOWA
1. Bogowie – jeden i wszechmocny Bóg
2. Świat – jeden poziom, materialny zamieszkują ludzie i zwierzęta, śmierć kończy ich egzystencję
3. Człowiek składa się z ciała i duszy, która jest pojmowana jako życie (biologia)
4. Ofiary pokarmowe
5. Stosunek Bóg – człowiek: człowiek składa ofiary by odkupić grzech, dąży do zjednoczenia się z Bogiem wypełniając precyzyjnie skodyfikowane zasady
IV. CHRZEŚCIJANIZM JEZUSOWY RUDYMENTARNY
1. Bogowie – jeden i wszechmocny bóg
2. Świat – jeden poziom, materialny zamieszkują ludzie i zwierzęta, śmierć kończy ich egzystencję
3. Człowiek składa się z ciała i duszy, która jest pojmowana jako życie (biologia)
4. Ofiary – brak
5. Stosunek Bóg – człowiek: człowiek dąży do zjednoczenia się z Bogiem poprzez naśladowanie Jezusa
V. KATOLICYZM ŁACIŃSKI i WSCHODNIA ORTODOKSJA
1. Bogowie - Trójjedyny Bóg, istniejący jako trzy Osoby
2. Świat – cztery poziomy:
niebo zamieszkują Bóg, istoty anielskie i dusze
czyściec zamieszkują dusze dochodzące do absolutnie doskonałej miłości
piekło zamieszkują demony i dusze na wieki potępione
ziemię zamieszkują ludzie i zwierzęta, dopuszczalna jest obecność Boga (Jezus), aniołów i szatana (diabeł) oraz demonów
3. Człowiek składa się z ciała i nieśmiertelnej duszy, istnieje możliwość zmartwychwstania i życia wiecznego
4. Ofiary – jednokrotne ofiarowanie Boga Bogu. Ofiara o charakterze nadobfitym powtarzana symbolicznie raz w roku
5. Stosunek Bóg – człowiek: człowiek dąży do zjednoczenia się z Bogiem poprzez naśladowanie Jezusa
WNIOSKI: Tę architekturę, tworzoną od wieków przez teologów na potrzeby utrzymania symbiozy człowieka myślącego z naturą oceniam chłodnym okiem. Bezwyznaniowca stać na ten komfort. Analizując osobno każdy z punktów dla wyszczególnionych systemów widzimy jak techniczne rozwiązania wędrują pomiędzy strukturami religijnymi. Pojawiają się i znikają, ulegają transformacji, transdukcji, fermentują w umyśle teologa by znów się pojawić w zdwojonej sile. W punkcie 1 religie pogańskie wprowadzają hierarchiczny panteon i rozwijają jego funkcję w nieskończoność. Przykładem niech będzie Afrodyta wszeteczna i niebiańska, czyli jedna osoba/bóg i dwie różne natury. Judaizm zrywa z politeizmem i wprowadza jedynego Boga, a katolicyzm cofając się jakby w ewolucji, wytwarza Trójcę Świętą nawiązując do wzorców pogańskich, bo tak jak Afrodyta prezentuje dwie osobowości tak Trójca Święta prezentuje jednego Boga w trzech osobach. Podobnie w punkcie 2 widzimy trend upraszczający konstrukcje Świata, jednak w systemie V mamy eksplozję rozwiązań. Znów musimy zauważyć tę tendencję odwrócenia strzałki ewolucji nazywając to zjawisko wtórnym poganizmem. W punkcie 3 nieśmiertelna dusza lub duch istnieje tylko w systemach I i V. W pozostałych brak tego elementu. Tu należałoby uważnie przyjrzeć się wpływom helleńskim lub egipskim. W punkcie 4 widzimy powszechność tradycji pogańskiej tak jakby człowiek wierzył, a nawet wiedział, iż tylko ofiara z tego co najcenniejsze może go uratować. Jedynie system IV jest wolny od tej praktyki. W punkcie 5 wyraźnie widać prawdziwy postęp. W miarę upływu lat ta podstawowa funkcja wszystkich systemów ewoluuje w kierunku najbardziej korzystnym dla człowieka.
Wróćmy teraz do podsumowania, które umieściłem na początku – p4
Katolicyzm oraz wschodnią ortodoksję należy traktować jako religie wtórnie politeistyczne i pogańskie. Używam określenia „pogańskie” w pierwotnym znaczeniu. Dziwnie to wyszło. Żyd każdego „nieżyda” może nazwać gojem, hellenista może każdego innego nazwać ateistą, a muzułmanin każdego niewiernego może nazwać giaurem. Katolik natomiast może nazwać poganinem każdego, nawet siebie, ale Żyda nie, bo Judaizm z tego określenia jest wyłączony. Ci ostatni to naprawdę potrafią się ustawić. Jak uważacie?