[E.T.]

No to taki determinizm jest sprzeczny z tym, co obecnie wiemy o fizyce.

Taki determinizm pozwala projektować doświadczenia, w których jesteśmy pewni, że mamy kontrolę nad zmiennymi, a jednak wynik eksperymentu nie jest przewidywalny, co potwierdza słuszność teorii kwantów. Przynajmniej o takich eksperymentalnych potwierdzeniach słyszałem w wywiadzie z Andrzejem Draganem (tu: https://www.youtube.com/watch?v=8y0rSGl0qD4 ; wybacz, że nie podaje momentu nagrania, w pracy trochę trudno mi to zrobić). Pisałem wyżej, że wiemy całkiem dobrze, jakie zjawiska są tak nieobliczalne, a gdzie mamy do czynienia z determinizmem.

A konkretnie deterministyczne jest nasze zachowanie. Przynajmniej poza sytuacjami przeprowadzania np. losowania z wykorzystaniem zjawisk kwantowych, wynik którego miałby decydować o naszym dalszym postępowaniu. Ale takie wyrwy w deterministycznym charakterze naszego funkcjonowania są po pierwsze absolutnymi wyjątkami, po drugie są tylko wyrwami. Normalnie stan takiej czy innej pojedynczej cząstki nie stanowi tutaj zmiennej.