[exeter]

Rzeczy naprawdę ważne wymagają powtórzenia przekazu:

Tomasz Ulanowski

Jako dziki biofil krzyczę to samo, co dziś krzyczą Polki i nasze dzieci
30 października 2020 | 07:00

1 ZDJĘCIE

Żubr w Puszczy Białowieskiej (Fot. Adam Wajrak / Agencja Gazeta)

To ostatni moment, żebyśmy wszyscy otrzeźwieli i przemyśleli, jak chcemy na nowo ułożyć sobie życie. A także jak chcemy ułożyć je innym gatunkom. Bo po prostu tak dalej nie da się żyć.

Przeżywamy obecnie (oby) przyspieszony kurs życia w zamkniętym systemie o skończonych zasobach - surowców mineralnych, wody, drzew, ryb, personelu medycznego („niech wyjeżdżają!”, serio?), respiratorów.

Tydzień temu Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie ogłosiła nabór na szkolenie online z... obsługi respiratora. A więc jest już tak źle.

Nic mnie tak nie przeraziło ostatnimi czasy jak właśnie to ogłoszenie.

Liczby zdają się potwierdzać, że mamy się czego obawiać.
"To wszystko za chwilę się załamie i rozpadnie" - przewidywał w środę na swojej stronie na Facebooku szef działu Nauka "Wyborczej" Piotr Cieśliński. Krzywa dobowo rozpoznanych zakażeń w Polsce sięgnęła wtedy blisko 19 tys. (w czwartek przekroczyła już 20 tys., 301 osób zmarło). "Miesiąc temu chorzy na COVID zajmowali 2 tys. łóżek w szpitalach, teraz siedem razy więcej. Pod respiratorem było 100 pacjentów, teraz 11 razy więcej. Żadnego spowolnienia w tym trendzie nie ma. Co będzie za miesiąc, łatwo sobie wyobrazić - jeśli pomnoży się obecne liczby znowu przez siedem i 11. Żaden system tego nie wytrzyma. Jakiś plan? Czy leci z nami pilot?".

Niestety, pilot zajmuje się jątrzeniem i prowokowaniem wojny domowej. W czasie epidemii! Może na chwilę, zanim samolot rozbije się we mgle, uda mu się przykryć własną niekompetencję.

Ale przecież ani obecny reżim, ani koronawirus nie wzięły się znikąd.

Nikt nam ich nie zrzucił z innej czasoprzestrzeni (no, może PiS spadł z XIX w.), nie są elementem obcej inwazji na zdrowe ciało Narodu Polskiego. Zgoda, SARS-CoV-2 jest odrobinę nie stąd, ale jest jak najbardziej dziełem ludzkim - podobnie jak ludzkie są choćby poglądy abp. Jędraszewskiego.

Wszystkie te plagi sami sobie ściągnęliśmy na głowę. Ktoś na obecny obłąkany reżim głosował, ktoś zabijał zwierzęta na tzw. mokrych targach, ktoś tuszował początki epidemii, ktoś dopuścił do tego, żeby rozlała się po kursach i ścieżkach lotniczych łączących cały świat (no, bo jak to tak? uziemić samoloty? a straty?), ktoś lekceważył zagrożenie, bo mu maseczki nie chciało się nosić. Ktoś też rozpalił świat węglem, ropą i gazem - i nadal rozpala, choć już od dawna wiemy, że to droga do piekła.
Ale, niestety, ten nasz grzech pierworodny jest głębszy. Tysiące lat temu nasi przodkowie zaczęli uprawiać rolę i hodować zwierzęta, bo optymistycznie pomyśleli sobie, że dzięki temu wreszcie będzie im się lepiej żyło. A doprowadzili do tego, że ludzie zamieszkali w tłoku, tuż obok zwierząt gospodarskich, z których mogły na nich przeskakiwać kolejne patogeny (zarazy mają źródło w wirusach czy bakteriach przechodzących na nas z innych gatunków; nawet grypy sezonowe przynoszą nam - razem ze swoim guanem - ptaki migrujące z Azji).

A jeszcze wcześniej nasi przodkowie z ludów zbieracko-łowieckich bezmyślnie i rabunkowo wyrzynali wielkie zwierzęta.

Dokądkolwiek człowiek doszedł (z Afryki), tam dość szybko wybijał inne gatunki. Szczególnie topowe drapieżniki, które zwykle są gatunkami kluczowymi, tzw. zwornikowymi, bez których każdy ekosystem się rozłazi.

Życie jest zbudowane w piramidę troficzną. Każda podtrzymująca ją cegiełka wiąże inne. Owady - niszczone pestycydami i okradane z siedlisk - zajmują jej dolne piętra. Nie tylko zapylają kwiaty i są pokarmem dla innych zwierząt, ale też rozkładają martwą materię organiczną, pozwalając jej wrócić do obiegu.
Bo życie opiera się na ciągłym obrocie pierwiastków i związków chemicznych. Materia jest dla przyrody tym, czym pieniądz jest dla gospodarki - krwiobiegiem. Jeśli zatrzymamy obieg materii - bo np. wybijemy owady - także nasze życie przestanie się toczyć.

"Analfabeta ekologiczny (...) nie rozumie w ekosystemie właśnie tego, że jest to system. System! Taki system zachowuje pewną płynną stabilność, którą można zniszczyć jednym drobnym błędnym posunięciem. System odznacza się ładem, swobodnym przepływem od punktu do punktu. Jeśli coś zastopuje ten przepływ, ład się wali. Ignoranci mogliby zauważyć taki krach, jak już byłoby za późno. Dlatego właśnie najważniejszą rolą ekologii jest rozumienie konsekwencji".

Czytajcie science fiction! - namawia Yuval Noah Harari. To tam znajdziecie nieprzyjemną prawdę o dzisiejszym i przyszłym świecie (w tym wypadku czytajcie "Diunę" Franka Herberta; wydał ją już w 1965 r.).

Może dzięki temu, ma nadzieję izraelski intelektualista, najpierw zrozumiemy mechanizmy rządzące różnymi złożonymi systemami, a dopiero potem ewentualnie pomyślimy, jak nimi manipulować. Bo na razie najpierw robimy, a dopiero potem zastanawiamy się nad konsekwencjami. Najpierw stawiamy tamę, a potem ubolewamy nad zniszczoną rzeką.

To naprawdę smutne, że przy ogromie dzisiejszej wiedzy - i to przy niezwykle łatwym dostępie do tej wiedzy - przedstawiciele gatunku, który dumnie nazwaliśmy rozumnym, pozwalają się rządzić idiotom i ignorantom - a w najlepszym (choć może najgorszym) razie tym, dla których liczy się tylko tu i teraz, którzy nie myślą w odrobinie dłuższej perspektywie.
"Nie potrafimy stworzyć ziemi ani morza, ale potrafimy je zniszczyć" - celnie we wprowadzeniu do książki pt. "Natura natury. Dlaczego potrzebujemy dziczy", napisanej przez biologa morskiego Enrica Salę, uderza w ludzkość słynny etolog prof. Edward O. Wilson.
Na szczęście dzika przyroda łatwo się odradza. Wystarczy ją zostawić w spokoju. Oddać jej połowę Ziemi - jak od lat radzi prof. Wilson.

Zostaw w Polsce odłogiem kawałek pola czy łąki, a zazwyczaj szybko porośnie go las.

[b]"Natura natury. Dlaczego potrzebujemy dziczy"[/b]
[i]Enric Sala[/i]
Wstęp: Edward O. Wilson
Tłumaczenie: Paweł Dembowski, Piotr Grzegorzewski, Marcin Wróbel
Konsultacja merytoryczna: dr Barbara Pietrzak
Wydanie polskie: Burda Media Polska na licencji National Geographic