Zastanówmy się:
Wolna wola pojawia się jedynie wówczas, gdy umieścimy nasze działanie w czasie. Czas jest w pojęciu wolnej woli niezbędny. On to bowiem, rozkłada nasze działania na przeszłe, teraźniejsze i przyszłe. Owa umiejętność rozłożenia działań na skali czasu daje powód i możliwość do zastanowienia się dlaczego robię to co robię; jaki wpływ to, co robię dzisiaj ma na dzień jutrzejszy; czy to co zrobię w przyszłości nie jest już zdeterminowane prawami fizyki, albo też, czy to co zrobiłem wczoraj było właściwe. Umiejętność poruszania się myślami w czasie oraz podejmowanie działań zgodnie z zegarem czasu, jest podstawą planowania, wnioskowania, ustalania niezliczonej ilości strategii postępowania etc.
Można by założyć, że do odczuwania wolnej woli wystarczy samoświadomość, jednakże nie jest to stan wystarczający. Potrzeba zorientowania na otaczającą rzeczywistość w jednostce czasu w perspektywie co najmniej dwuogniskowej. Zatem ja myślę, że on myśli. Sama moja obserwacja samego siebie i zrozumienie, że to co widzę w odbiciu w lustrze to ja, nie wystarcza do przyjęcia perspektywy wyższego stopnia. Dla przykładu słoń, zdaje sobie sprawę, że jego odbicie w lustrze, to on sam, nie oznacza to jednakowoż, że podsiadł on umiejętność przyjęcia perspektywy innej istoty.
Trafna więc wydaje się definicja Rojzy Gendndel że: Dla mnie wolna wola oznacza możliwość wyboru spośród dostępnych możliwości. Dodał bym do tego: Wolna wola oznacza możliwość wyboru spośród dostępnych możliwości dla istot posługujących się teorią umysłu.
Chyba prościej się nie da.
Wolna wola pojawia się jedynie wówczas, gdy umieścimy nasze działanie w czasie. Czas jest w pojęciu wolnej woli niezbędny. On to bowiem, rozkłada nasze działania na przeszłe, teraźniejsze i przyszłe. Owa umiejętność rozłożenia działań na skali czasu daje powód i możliwość do zastanowienia się dlaczego robię to co robię; jaki wpływ to, co robię dzisiaj ma na dzień jutrzejszy; czy to co zrobię w przyszłości nie jest już zdeterminowane prawami fizyki, albo też, czy to co zrobiłem wczoraj było właściwe. Umiejętność poruszania się myślami w czasie oraz podejmowanie działań zgodnie z zegarem czasu, jest podstawą planowania, wnioskowania, ustalania niezliczonej ilości strategii postępowania etc.
Można by założyć, że do odczuwania wolnej woli wystarczy samoświadomość, jednakże nie jest to stan wystarczający. Potrzeba zorientowania na otaczającą rzeczywistość w jednostce czasu w perspektywie co najmniej dwuogniskowej. Zatem ja myślę, że on myśli. Sama moja obserwacja samego siebie i zrozumienie, że to co widzę w odbiciu w lustrze to ja, nie wystarcza do przyjęcia perspektywy wyższego stopnia. Dla przykładu słoń, zdaje sobie sprawę, że jego odbicie w lustrze, to on sam, nie oznacza to jednakowoż, że podsiadł on umiejętność przyjęcia perspektywy innej istoty.
Trafna więc wydaje się definicja Rojzy Gendndel że: Dla mnie wolna wola oznacza możliwość wyboru spośród dostępnych możliwości. Dodał bym do tego: Wolna wola oznacza możliwość wyboru spośród dostępnych możliwości dla istot posługujących się teorią umysłu.
Chyba prościej się nie da.
"Przyszłość już nie jest taka jak kiedyś" - Yogi Berra