[bert04]

No ale księgi "apokryficzne" powstały ok. III-II wieku pne(a napewno powstały przed Jezusem)

A choćby powstały w X / XI wieku (pne), dla Lutra liczyło się, że Zydzi odrzucili. Oraz, że akurat po drodze mu było.

Co sprawia że Luter był większym idiotą niż za jakiego go uważałem

Dziś trochę mądrzejsi jesteśmy, niż wtedy. Za czasów Lutra odkrycie na nowo greckich manuskryptów i porównanie ich z treścią Vulgaty to był szczyt analizy krytyczno-historycznej tekstu. Nikt nie prowadził podobnych badań nad oryginalnością tekstów hebrajskich, nie było też materiałów znalezionych w Q'mran, które wiele wywróciły w postrzeganiu TNK i LXX w porównaniu.