[Avx]

chęć zysku

Dostęp do zasobu rzadkiego może być rozwiązany na dwa podstawowe sposoby (inne to ich mieszanki, np. cena ale niższa od rynkowej, czyli rozdawnicza częściowo).

1. Rozdawaniem go (lub ceną poniżej rynkowej równowagi), co wymusza długą kolejkę (chyba, że sektor jest wybitnie przeinwestowany kosztem innego sektora - może i PRL mógłby zapewnić takie dostawy mięsa, żeby faktycznie dla każdego starczyło po zbyt niskich cenach oficjalnych; ale z pewnością kosztem czegoś) i nie otrzymaniem zasobu przez osoby, które zjawią się w kolejce w nieodpowiednim terminie.

2. Lub sprzedawaniem na podstawie ceny rynkowej. Tutaj zasobu nie otrzymają osoby, których na niego nie stać.

W obu tych przypadkach część osób nie otrzymuje zasobu.
Czy to mięso, czy to opieka zdrowotna (tzn. teoretycznie w socjalizmie przyjmą do szpitala każdego, ale może zdechnąć na sali przez przeciągi; będąc na końcu długiej kolejki).

Jak widać, wszędzie są ludzie bez dostępu do zasobu; natomiast w systemie rynkowym - statystycznie rzecz biorąc - dostają zasób osoby, które sobie bardziej na niego zasłużyły. Socjalizm to znacznie większa loteria i nieefektywność; liczy się tylko i wyłącznie szczęście, na który masz mały wpływ (czy zdążymy się ustawić przed sklepem zanim zabraknie taniego mięsa ? Albo czy będziemy żywi, gdy medyczna kolejka oczekiwania na darmowy zabieg do nas dojdzie ?).