[bert04]

Chodzi o skandal związany z misją Pawła Działyńskiego na dwór Królowej Elżbiety. Bon mot, który masz na myśli to chyba "Quam decepta fui? Legatum expectavi, Heraldum inveni!". A działo to Hamlet Szekspira i jego bohater Polonius, choć aluzje zatarły się z czasem (tutaj wyjaśnienie eksperta: http://triggs.djvu.org/global-language.c...raft15.pdf).

Wszystko prawidłowo. Dodajmy, że ostatnio w internecie widziałem częściej angielską propagandową wersję nr. 1 na polskich portalach niby-historycznych ze znamienną aluzją do "dyplomatołków". A Działyński być może nie był jakimś okazem finezji czy strategii, niemniej wypełnił powierzoną mu misję zgodnie z nakazami władcy, osiągnął zniesienie blokady na towary z Gdańska i jego portret wisiał w sali rycerskiej Zamku Warszawskiego. Jak na "dyplomatołka" to sporo.

Dodam jeszcze, że o skandalu czytałem pierwszy raz w biografii Elżbiety I. Przekaz był zgodnie z wersją nr. 2, ale nie mam książki pod ręką. W pamięci pozstało mi dodatkowo, że dyplomata (czyli król jego ustami) krytykował królową za brak tolerancji religijnej. Ale moje aktualne źródła nie potwierdziły tego detalu.

Moje pytanie dotyczy pewnego władcy. Oto kilka faktów z jego życia:

1. Władca dwukrotnie wchodził w związek małżeński. Pierwszy z nich został zerwany oficjalnie ze względu na rozmaite grzechy i wady wybranej osoby. Nieoficjalnie ze względu na jej rozbuchane ambicje dotyczące władzy. O ile pierwsze małżeństwo było zawarte pod naciskiem arystokracji, o tyle drugie było już właściwie osobistym wyborem tego władcy.
   
2. Historia pierwszego małżeństwa budziła emocje jeszcze w XX wieku, kiedy sztuka teatralna o nim opowiadająca została ocenzurowana z przyczyn politycznych.
   
3. Jego rządy uznaje się za złoty wiek w jego kraju mimo konieczności sprzeciwienia się wrogom zarówno wewnętrznym (niezadowolona arystokracja), jak i zewnętrznym.
   
4. Państwo obecnie dość małe w czasach tego władcy dominowało w swoim regionie, a także miało silne wpływy poza nim. Między innymi uczestniczyło w stworzeniu jednego z najdłużej istniejących kontynuatorów Cesarstwa Rzymskiego.
   
5. Władcy temu dedykowano poemat heroiczny zawierający w fabule jasne aluzje do jego życia. Obecnie uważany za jedno z najważniejszych dzieł w swoim języku.
   
6. Władca ów został kanonizowany po śmierci.
   

A to zadałeś łamigłówki. Dla moich potrzeb przekształciłem listę w cytacie na numerowaną

Najpierw co do rozwiązania. Oczywiście ważne jest to, co napisałeś, ale też to, czego tam nie ma.

Ad4, primo: uwzględniając Twoją konfesję można założyć, że pytanie - prawdopodobnie - nie będzie dotyczyło tzw. Cesarstwa Zachodniorzymskiego. Czyli wzrok kierujemy ku Bizancjum
Ad6, utwierdza podejrzenie (na zachodzie władców kanonizowano jednak dosyć rzadko), a dodatkowo wyklucza Turków i inny muzułmanów.
Ad4, secundo: państwo istnieje obecnie, a więc odpadają państwa zanikłe lub bez kontynuatorów (przykładowo Republika Wenecka czy Księstwo Naksos). 
Ad4, tertio: Przy pierwszym czytaniu źle zinterpretowałem to "uczestniczyło" (myślałem, że szukane państwo samo było kontynuatorem), niemniej to był mój główny trop.

Jak zwykle nieocenieni historycy.org:

http://www.historycy.org/historia/index.php/t67185.html

Po paru przymiarkach wpasowało poniższe:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Cesarstwo_Trapezuntu

Odpowiedź już miałem na dłoni, ale jeszcze przeoczyłem, że:

Ad1-6, użyłeś podobnie jak ja form "neutralnych płciowo".

Dlatego najpierw sprawdzałem dwukrotnie żonatego https://pl.wikipedia.org/wiki/Dawid_IV_Budowniczy . Niestety, brakowało danych. Ale przy dalszych próbach już wyszło:

Odp 1

władca: Tamara, król (-owa) Gruzji

pierwszy małżonek: Jerzy Rusin / Giorgi Rusi
drugi małżonek: Dawid Soslan z Osetii

https://pl.wikipedia.org/wiki/Tamara_(kr...wa_Gruzji)

Odp 2

Lasza Bughadze "Pierwyj Russkij"

https://pl.wikipedia.org/wiki/Lasza_Bughadze

(Raczej jednak opowiadanie niż sztuka, przynajmniej według wiki)

Odp 3

Burzliwe czasy po IV krucjacie, rozszerzenie granic "od morza do morza" i "złoty wiek" poniżej:

http://www.kaukaz.pl/gruzja/historia/zloty_wiek.php

Odp 4

Jak wyżej Cesarstwo Trapezuntu. Dodatkowy link co do trwałości tego państwa

https://pl.wikipedia.org/wiki/Upadek_Trapezuntu

(Jednak cesarstwo zachodniorzymskie, według niektórych rachub, trwało do 1806)

Odp 5

Rycerz w tygrysiej skórze / Wepchistkaosani
https://pl.wikipedia.org/wiki/Rycerz_w_t...k%C3%B3rze

Odp 6

Według polskiej wiki jest świętą prawosławną i ... katolicką ?. Co ciekawe, mimo schizmy, mimo niesławnej IV krucjaty, która tę schizmę utrwaliła... niemniej nie znalazłem dodatkowych źródeł potwierdzających katolicką kanonizację, więc może to tylko kolejny wygłup polskiej wikipedii. Prawosławna kanonizacja jest przynajmniej poświadczana powszechnie.



PS: Wiem, rozpisałem się. Ale przy tej ciekawej zagadce już droga dochodzenia robiła frajdę.