[kmat]

ale i to, że warunki do powstania życia powstają bardzo wcześnie.

To wiemy już z samej Ziemi.

A skoro takie warunki są powszechne nawet w naszym Układzie Słonecznym, to jeszcze bardziej dziwi Paradoks Fermiego.

Nie. Życie na lodowych księżycach nie ma szans wyjść ponad poziom jakich chemosyntetyzujących jednokomórkowców. Na cały układ słoneczny warunki pozwalające na rozwój bardziej złożonych form życia pojawiły się tylko na jednej planecie, a i tam do powstania inteligencji trzeba było czekać 4 mld lat (kilkadziesiąt procent wieku wszechświata). A inteligencja to jeszcze nie cywilizacja.